XX. mendeko Euskararen Corpus estatistikoa
Testuingurua
-Ai sikieran a eldu sara oneik i sertuteko da, abadeak berak eikian selan agindu kajan sartuteko da en seguida ba abadeak biribildu eieusan.
4.1.7.Deabru txikerrak esateotzein da, orretariko deabru txikerrak, gure, nire amordekoak esateuen ba neskatille bat Mansarbeitikoa san (eee) Mansarbeitikoa san (eee...)
Mansarbeitikoa emeretzi urteko ba neskatillia gaxorik txarto, txarto, ta gaxorik txarto ta elexakoak egiten da serean da elexakoak eginde ba komuniñoa emoten dabilela abadea konturetu sen almuedapean seoser daukela da esan iotzen:
-Or almuedapean ser daukesu? (te)
-Esebes, de esebes. (ta)
-Ba ori kendute estosun artean ni eñoatzu komuniñorik emoten (ta).
Kenduerasotzesan ta kendutzesenean, ba esan iotzen oñ seuk pentzau orregas ser einbeadosun, da serean da estakipa aranbatera ba bitxoren bateri ba sertu otzesien e... ba imini otzesen gero ai bitxue es ei san geio ikusten, e..., txakurren bateri imini otzesen seguru, da ikusi bes geiao, da osatuisen neskatoa da gero kanpora urtetan ai es ei san ba atrebietan.
Lotzatute ei sen, da estranjerure juan ei san emeretzi urteko neskatoa.
4.1.8.Da beste baten, emen, Oroskokoa bere neuk esaututen nendune, or Jauregin bisi sana, Petrolio sarra, entzutia eukosu aite arena.
Aisterminen eoten san semea ardi-pastore bai da Aisterminetik ba Jauregire airan etorten san ee...?
Da danak esateuren or dator Petrolio sarra, Petrolio sarra esatotzen, semeari Petrolio txikerra:
-Or dator Petrolio sarra!
(Da)bela nagosi bet bailitze letx ikusten gendun airan selan datorren da gero ba, denporea joan, denporea etorri, gaxorik parau sen:
-(Da) Petrolio sarra agonian dau! Ta agonian dau, ta agonian dao, ta agonian dau ta agonian dau, ta iños il es!
Da beti il eiten da, iños il es da, askenean a ba, a ba:
- Orreik e almuedapean daukesenok kendute(n) espaitu ori esin leitike il!
Da auntz bateri arranean imini eiotzesen da auntze geio ikusi be es eurien in.
Da gero alabeak pe esateuri(e)en eukesela seoser orretarikoak alaba soltereak.
4.1.9.Sera ba burdin kajan eusenean a bolak abadeak, ba gero kridie asustaute ei egoan da
da ba:
- Arrastegin (ii) sesenetara juan gurosu ori sustuori pasetako edo... sesenetara?
- Ai ni sesenetara posik joango nintzateke baia estao es kotxerik eta eser da emetik selan joan sesenetara?
-Bai, joan gurebosu estao problemarik.
(Da) ba kaballo bat, kaballo bat plantau ei yakon ba sesenetara joateko orduin, da kaballo ganean a sesenetara bildu eiuen.
4.1.10.Da gero ba brujoak eoten siran ostean bere sorgiñek, ostean bere eoten siran se nik (ii) entzunde dauket, ba sera, gure tia Marijuanak eta eukite euriesen mutil bi aite ta ama il yakuesen ba neupe esaututen nendusen, Antonio ta Tibursio. Antonio piperrakas Urigoitire be etorten san sarri da Tibursio sarrena ba sei urtekoa oian gaxorik txarto:
-(Da) ontxe il eiten doa, gerutxuan il eiten doa, dontxe il eiten doa begik itxite ba, il beadau, t(a) il beadau, t(a) il beadau!
Ta erratz ibili ei sen gure Tia Mari Juanan aite, aite difuntue ta ba labea garbituteko iñarrea preparetan dabilela, andrasko bat pañelue olan okospera estute pasau ei san ta esan iotzen:
-Selan da umia Tiburtxu?
Preguntau iotzen ak atzoak eta esioan esetarako esaututen, da labapaluas jo beadauela, ba eitiotzen andreari ba gure tia Mari Juanan aitek:
-Ori de, sorgine orrek tauke ba ori mutikori gaxorik eta labapasmeruas djo beadot eta!
Andreak es eiotzen itxi da gero orduin ba igerri eiuren orrek sorginek daukie au gaxorik eta joan san San Felicisimora da eskuplario bat ekarri otzen bedeinketute, da iminiotzen buruti olan sartute da altzau esin eieuren se eioan txarto. Olan etxunde daola olan buruti te sartuas naste olan ien euan da:
-Ba! ya atzena, atzeneko sera ein dau!
Atzeneko sera ien dau, baie a san mejorie andik joan yakosan gaxoak.
Ipuin hauek Rosa Olivares Urigoitikoari entzun dizkiogu, 1993ko abenduaren bostean. Berriemaileak hirurogeita hemeretzi urte ditu.
4.2.1. Sorgin zukuzaleaBa esan otzela batek gisonari, ba seguru urrengo goxan jateko guk esaten du emen sukue urunegas, da serean galdarian eiten san soruko sue, galdarian pentzetot, bestetan Seanuri or gustietan esaten dala morokilla, baie emen sukue isango san.
Urrengo goxan (e) esnea ipini bero-bero, da gero danak armusetako andi da danak oira joan orduin paretan sen andrea eiten sukue, da sukue eiten parau, bajatuten yakon tximinitik bera sorgine d(a) esaten yeutzen e:
- Suku apurtxu bet, ta suku apurtxu bet!
Da beti eske! da esan iotzen gisonari: